07.06.2022

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Dr. Fatih Mehmet AYDIN tarafından “Alo 190, Fetvada Usul ve İletişim” konulu konferans verildi

Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Uzmanı Dr. Fatih Mehmet AYDIN, 07.06.2022 tarihinde İhtisas konferansları kapsamında, eğitim görevlileri ve kursiyerlere yönelik olarak “Alo 190, Fetvada Usul ve İletişim” konulu bir konferans verdi.

Dr. Fatih Mehmet Aydın, konferansının ilk bölümünde Din İşleri Yüksek Kurulu Görevleri, Teşkilat Şeması ve İşleyişi hakkında genel bilgi verdikten sonra Din İşleri Kurulu için Din İşleri Yüksek Kurulu Diyanet İşleri Başkanlığının dinî konulardaki en yüksek karar ve danışma organı olan Din İşleri Yüksek Kurulu, Osmanlı döneminde asırlar boyunca din hizmetlerini yürütmüş Şeyhülislamlık makamına kadar uzanan köklü bir tarihe sahiptir.” dedi.

Fatih Mehmet Aydın, Din İşleri Yüksek Kurulunun görevlerinden bahsettikten sonra fetva yöntemi için “Kurul; karar, mütalaa ve fetvalarını Kur’an ve Sünnet’e dayanarak çözüme kavuşturmaktadır. Bunun yanında sahabe kavillerinden, icma ve müçtehit imamların içtihatlarından ve genel ilkelerden de yararlanmaktadır. Bununla birlikte dinî yaşantımızla ilgili ortaya çıkan yeni durumların ve problemlerin tamamının sadece geleneksel mirasımızdan hareketle her zaman çözülemeyeceği de göz önünde tutulur. Kurul, örfe dayalı hükümleri İslam’ın değişmez kuralları olarak görmediği gibi bazı münferit ya da şâz görüşleri gündeme getirmekten de kaçınır.” dedi

DİYK Teşkilat Yapısı hakkında bilgi veren Mehmet Aydın, “Kurul Üyeler, Uzmanlar, Uzman Yardımcıları ve Kurul Sekreterliği oluşmaktadır.” dedi. Ardından DİYK üyeleri ve seçiminin nasıl gerçekleştiğini hakkında bilgi verdikten sonra Din İşleri Yüksek Kurulu uzman atamasından bahsetti, daha sonra DİYK İhtisas Komisyonlarının

  • Kur'an-ı Kerim Meallerini İnceleme
  • İnançlar ve Dini Oluşumlar
  • İbadetler
  • Sosyal Hayat
  • İktisadi Hayat ve Sağlık alanlarından oluştuğunu söyledi.

Karar ve fetvaların nasıl hazırlandığı ve soruları cevaplarken nasıl bir yöntem takip edildiği hakkında şunları kaydetti;

DİYK karar ve fetvaların hazırlanmasında nasıl bir yöntem izlenir?

İlgili konu bir uzmana veya uzman yardımcısına verilir. Bu kişi, konuyla ilgili raporunu hazırlar.

İlgili komisyonun alt biriminde bu konu incelenir, tartışılır belirli bir şekle getirilir.

Sonra Komisyona getirilir. Üst komisyondaki üye ve uzmanlar bu konuya dair görüşlerini bildirir, gerekirse çekincelerini söyler ve tartışmasını yapar. Uygun görülürse Komisyon kararı olarak kabul edilir

Komisyonun kararı olarak gerekçesiyle birlikte Kurul’a gönderilir. Sonra Kurul bu meseleyi ele alır ve karara vardıklarında mahiyetine göre “Kurul kararı” olarak kabul edilir ve ilan edilir.

Kurul’a sorulan sorular cevaplanırken nasıl bir yöntem takip edilir?

Alo 190 fetva hattından sözlü olarak veya Dini Bilgilendirme Platformu üzerinden yazılı olarak gelen sorulara cevap veren uzman; cevap hakkında ilk önce bu konuda Kurul Kararı, Kurul Fetvası veya Komisyon Kararı/cevabı olup olmadığına bakar ve buna göre cevap verir.

Özellikle halktan gelen mektup veya resmî kurumlardan gelen sorular, ilgili komisyon tarafından imzalandıktan sonra Kurul Başkanının imzasıyla gönderilmektedir.

Dini Bilgilendirme Platformu üzerinden yazılı olarak gelen sorulara cevap veren uzmanlar, cevaplarını yazdıktan sonra, müsteftiye gönderilmeden önce kontrol uzmanlarına gitmektedir

Kontrol uzmanı kendisine gelen cevabı üslup, kurumsal bilgi ve kurumsal kimliğe uygunluk açısından inceleyerek soruyu soran kişiye platform üzerinden gönderir.

Konu güncel yönü olan bir mesele veya tartışmalı bir konu ise, Kontrol uzmanı ilgili komisyona gönderir. dedi.

Aydı, Din İşleri Yüksek Kurulunda: 2021 ve 2022 Yılında Çeşitli Konularda,

  • 75 Kurul Kararı Alınmıştır.
  • 528 Komisyon Cevabı Verilmiştir.
  • 81000 Yazılı olarak Uzman Cevabı Verilmiştir. dedi.

Din İşleri Yüksek Kuruluna Hangi Yollarla Soru Sorulabileceği hakkında ise

  • Din İşleri Yüksek Kurulu İnternet Sitesi (kurul.diyanet.gov.tr)
  • E-Devlet (turkiye.gov.tr)
  • Alo 190 Dinî Soruları Cevaplandırma Hattı
  • Resmi Yazı (belgenet.diyanet.gov.tr)
  • Mektup / Faks (Vatandaşlar İçin)
  • Diyanet TV ve Sosyal Medya aracılığıyla sorulabilir. dedi

Aydın, konferansının ikinci bölümünde ise Alo 190 Dinî Soruları Cevaplandırma Hattı, Kurul Müktesebatı, Fetva Yöntemi ve İletişim Becerisi konuları hakkında şunları söyledi;

Alo 190 Dinî Soruları Cevaplandırma Hattı

2012 yılından beri İl Müftülükleri bünyesinde hizmet vermekte olan Alo 190 Dinî Soruları Cevaplandırma Hattı, 2020 yılı sonu itibarıyla Din İşleri Yüksek Kurulu koordinesinde; kolay erişilebilir, anlık denetlenebilir, merkezden yönetilebilir, raporlanabilir, güvenli ve kaliteli iletişim sağlayacak bir çağrı merkezi konumuna kavuşturulmuştur.

Alo 190 Fetva hattına gelen sorular, taşradaki yetkili görevliler tarafından cevaplandırılır.

Taşradaki yetkili görevliler, kendilerine sorulan meseleyi çözemedikleri takdirde Din İşleri Yüksek Kurulundaki nöbetçi personelle istişare ederek soruları cevaplandırırlar.

Dini sorular, Din İşleri Yüksek Kurulu’nun görüşleri doğrultusunda cevaplandırılır ve kişisel görüşlere yer verilmez.

Her geçen gün daha çok rağbet gören ve cevap verilen soru sayısı artan Alo 190 Dini Soruları Cevaplandırma Hattı aracılığıyla;

1 Ocak 2021-31 Aralık 2021 tarihleri arası toplam 689.921 soru cevaplanmıştır.

1 Ocak 2022-24 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla toplam 536 bin 917 soru cevaplanmıştır.

Sadece 2022 Ramazan ayında toplam 256 bin 963 soru cevaplandırılmış; günlük ortalama cevaplanan soru sayısı: 8 bin 565 olmuştur.

Alo 190 Dini Soruları Cevaplandırma Hattında:

Ramazan ayı boyunca haftanın her günü 08.00-22.00 saatleri arasında kadın-erkek toplam 230 vaiz nöbet tutmuştur.

Ramazan ayı sonrasında Pazar hariç, haftanın her günü 08.00-22.00 saatleri arasında nöbet devam etmektedir.

Nöbetler hem Merkezde Kurul uzman ve Uzman yardımcıları tarafından taşrada ise kadın-erkek vaizler tarafından tutulmaktadır.

Fetva hattında asıl ve yedek olmak üzere toplam 800 vaiz görev yapmaktadır.

Kurul Müktesebâtı Deyince

  • Kurul Kararları / Mütalaaları / Fetvaları
  • Kurul’un Dijital Mecraları
    • fetva.diyanet.gov.tr
    • kurul.diyanet.gov.tr
    • goruntulufetva.diyanet.gov.tr
    • Mobil Fetva Uygulaması

Sosyal Medya Adresleri

Facebook Hesabı: dinisleriyk

İnstagram Hesabı: dinisleriyk           

Twitter Hesabı:      dinisleriyk

                               @diyanetbasin

  • Kurul Tarafından Hazırlanan Yayınlar
  • Kurul Tarafından Onaylanan Yayınlar

Kurul Yayınları

Fetvalar Kitabı, İnanç Kitapları Serisi, Engelliler İlmihali, Tıp ve Sağlıkla İlgili Fetvalar, Sorularla İslam, Gündemdeki Dini Sorular, Sıkça Sorulan Sorular Serisi ve Tematik Kitaplar Kurul tarafından yazılmıştır.

Güncel Dini Meseleler Bağlamında Dini Bilgilendirmede Usul ve İlkeler (Fetva Yöntemi) kapsamında ise Kurum olarak varlığımızın en temel sebeplerinden biri kuruluş kanununda da ifade edilen “toplumu din konusunda aydınlatmak” görevidir.

Dini bilgilendirme hizmetini yerine getirilirken “İslam dininin temel bilgi kaynaklarını ve metodolojisini, tarihî tecrübesini ve güncel talep ve ihtiyaçları dikkate alarak dinî konularda karar vermek, görüş bildirmek ve dinî soruları cevaplandırmak” yetkisi çerçevesinde hareket etmekteyiz.

Dini bilgilendirme hizmetinde, merkezî yetki ve sorumluluğa sahip Din İşleri Yüksek Kurulu’nun, fetvada karmaşayı önlemek ve kurumsal anlamda üslup birliğini sağlamak amacıyla yayımladığı karar ve fetvalarının kurumsal görüş olarak sunulması esastır. 

İletişim Becerisi konularına deyinerek konferansını tamamladı.

Konferansa Dini Yüksek İhtisas Merkezi Müdürü Dr. Seyit BADIR, Eğitim Görevlileri, İhtisas, Aşere-Takrib ve kısa süreli bütün hizmet içi eğitim kursiyerleri katıldı.